با خدا باش پادشاهی کن

با مروری بردستاوردهای این دانشمند نامی درمی یابیم که این انتخاب، گزینه‌ای بجابوده است. پرورش وی در زمانی صورت گرفت که دشواری‌های زیادی گریبانگیر ایران بود از طرفی مواجه با حملات خانمانسوز مغول و از سوی دیگر مواجه با تسلط متصعبانی بود که با ظهور دانشمندانی مانند او مخالف بودند.
خواجه گذشته از مقامات علمی در زندگی خود خدمات بزرگی به تمدن ایرانی کرد؛ توانست کتب، نسخ و آثار علمی را از خطر نابودی نجات دهد و برپایه برخی منابع بالغ بر چهارصد هزار جلد کتاب در مراغه جمع آوری کرد و کتابخانه‌ای عظیم در این شهر تاسیس نمود. در این کتابخانه انواع کتب ریاضی، فلسفی، نجومی و طبی و ادبی موجود بود. علاوه بر این خدمت گرانبها، خواجه دو خدمت بزرگ دیگر نیز به علم و ادب کرد: نخست، نجات تعداد زیادی از علما هنگامی‌که به دست دژخیمان مغول می‌افتادند و گردآوردن بسیاری از دانشمندان در مراغه و گماشتن آنان به کارهای علمی و راه اندازی زیج‌ایلخانی به یاری آنها. خدمت بزرگ دیگر خواجه آن است که به بهانه تشکیل رصدخانه؛ حوزه‌یی درسی در مراغه ترتیب داد که در آنجا شاگردان نامداری تربیت نمود؛ یکی از آنان "قطب‌الدین شیرازی " است که در علم نجوم، طب، فلسفه و ریاضی تبحر داشت. زندگی خواجه به حقیقت می‌تواند درسی برای همگان باشد. او با وجود گرفتاری‌های متعدد هرگز از مطالعه و تدریس دست بر نداشت و به حقیقت دلباخته علم و تحقیق بود.